Lập trình Java là gì? Những điều cần lưu ý khi tự học lập trình Java 

Nói tới ngành lập trình không ai là không biết tới ngôn ngữ lập trình Java, đây là một ngôn ngữ hướng đối tượng, có cấu trúc tốt và dễ học dù là với người mới. Tuy nhiên, hầu hết những người tự học Java đều nhanh chóng trở nên mất tập trung và chán nản chỉ sau một thời gian ngắn học tập. Vậy lập trình Java là gì? Những lưu ý nào cho người học khi tự học lập trình Java tại nhà. Cùng FPT Aptech tìm kiếm câu trả lời cho những băn khoăn về lập trình Java trong bài viết dưới đây nhé!

Lập trình Java là gì?

Java được bắt đầu bởi James Gosling và được phát triển, xây dựng bởi Sun Microsystems, ngôn ngữ này được phát hành vào năm 1995. Ngôn ngữ Java được biết đến như một ngôn ngữ lập trình bậc cao, hướng đối tượng và cho khả năng bảo mật mạnh mẽ. Ngôn ngữ Java này độc lập với nền tảng, không có giới hạn đối với bất kỳ phần cứng hay hệ điều hành cụ thể nào. Ngôn ngữ có thể chạy trên nhiều nền tảng khác nhau bao gồm Windows, Mac và các phiên bản khác nhau của UNIX. Nó cung cấp cho người dùng cơ sở để có thể “viết một lần, chạy ở mọi nơi”.

Java rất phổ biến và chúng được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. đặc biệt trong các lĩnh vực liên quan tới công nghệ có thể kể đến như:

• Các ứng dụng dành cho máy tính như Media Player, Acrobat Reader và Antivirus.
• Các ứng dụng cho website như javatpoint.com, irctc.co.in
• Ứng dụng Enterprise app dành cho doanh nghiệp như một số ứng dụng để xử lý các giao dịch ngân hàng,…
• Các thiết bị di động như ứng dụng iOS hoặc Android.
• Hệ thống nhúng, Smart Card
• Lập trình robot, ứng dụng trò chơi 

Những tính năng của Java là gì?

Ngoài khái niệm cần nắm rõ thì với những ai tìm hiểu ngôn ngữ lập trình Java cũng cần nắm rõ tính năng của nó, bao gồm:

• Hướng đối tượng: Java được xây dựng dựa trên một mô hình Object, nên có thể dễ dàng mở rộng và bảo trì. 
• Nền tảng độc lập: Khi được biên dịch, thay vì biên dịch sang ngôn ngữ máy dành riêng cho nền tảng, Java được biên dịch sang mã bytecode độc ​​lập với nền tảng. Bytecode này được thông dịch bởi máy ảo (JVM) của mỗi nền tảng mà nó chạy trên đó.
• Đơn giản: Java được thiết kế vô cùng đơn giản, giúp bất cứ ai quan tâm đều có thể dễ dàng học. 
• Bảo mật: Tính năng an toàn của ngôn ngữ Java cho phép phát triển các hệ thống chống virus và giả mạo, việc xác thực bảo mật dựa trên mã hoá khóa công khai. 
• Kiến trúc – trung lập: Trình biên dịch của Java tạo ra các định dạng tệp đối tượng kiến trúc trung lập, làm cho mã biên dịch có thể vận hành trên nhiều bộ vi xử thông qua hệ điều hành Java. 
• Mạnh mẽ: Ngôn ngữ lập trình Java luôn cố gắng loại bỏ các tình huống dễ bị lỗi bằng việc kiểm tra lỗi tại thời điểm biên dịch và kiểm tra lỗi tại runtime. 
• Đa luồng: Ngôn ngữ giúp tạo ra các chương trình thực hiện nhiều tác vụ đồng thời, cho phép các nhà phát triển tạo ra những ứng dụng tương tác chạy mượt mà và trơn tru hơn.
• Hiệu năng cao: Khi sử dụng trình biên dịch Just-In-Time, Java cho phép thực hiện hiệu năng cao. 
• Phân tán: Ngôn ngữ Java được áp dụng thiết kế cho các môi trường phân tán của internet
• Thông dịch: Java bytecode được dịch trực tiếp sang máy tính gốc và không được lưu trữ ở bất kỳ đâu
• Năng động: Java được đánh giá năng động hơn C hoặc C ++ vì nó được thiết kế nhằm mục đích thích ứng với môi trường đang phát triển của bạn. Các chương trình Java có một lượng lớn thông tin có thể được sử dụng để xác thực hoặc giải quyết quyền truy cập vào các đối tượng tại thời điểm chạy.

Ưu và nhược điểm của Java? 

Để có thể được nhiều người đón nhận sử dụng và đánh giá tích cực, chắc chắn Java đã sở hữu cho mình những ưu điểm nhất định. Cụ thể:

• Java là ngôn ngữ độc lập với nền tảng vì lẽ đó người dùng có thể áp dụng mã Java ở bất kỳ máy nào mà không cần cài thêm các phần mềm khác
• Là ngôn ngữ lập trình cấp cao dễ hiểu, dễ học
• Java là ngôn ngữ hướng đối tượng nhằm tăng khả năng phát triển mã một cách dễ dàng và gia tăng hiệu quả.
• Ngôn ngữ hỗ trợ đa luồng, giúp người dùng có thể thực hiện đồng thời nhiều chương trình.
• Sở hữu nhiều tính năng đi kèm như tự động thu gom rác, không sử dụng con trỏ, xử lý ngoại lệ, quản lý bộ nhớ hiệu quả,…
• Java là ngôn ngữ an toàn vì nó không sử dụng con trỏ.

Ngoài những ưu điểm nổi bật kể trên thì ngôn ngữ lập trình Java cũng tồn tại một số nhược điểm. Những nhược điểm có thể kể đến như:

• Do Java là ngôn ngữ cấp cao nên phải xử lý các mức biên dịch và trừu tượng của một máy ảo.
• Hiệu suất do ngôn ngữ Java mang lại kém.
• Sở hữu ít trình xây dựng GUI (Giao diện người dùng đồ họa) như Swing, SWT, JSF và JavaFX.
• Dễ bị ảnh hưởng đến khả năng đọc của mã nếu người dùng viết những đoạn mã dài và phức tạp

Tại sao nên học lập trình Java?

Sở hữu những ưu điểm cùng với khả năng ứng dụng rộng rãi của ngôn ngữ Java trong cuộc sống như  hiện nay nhưng nhiều người vẫn thắc mắc, băn khoăn liệu có nên học lập trình Java không, học Java để làm gì? Dưới đây là một số lý do FPT Aptech đưa đến cho bạn để trả lời được câu hỏi “Tại sao nên học lập trình Java?”

• Java ngoài việc độc lập nền tảng mà phong cách “lập trình hướng đối tượng” của nó rất hấp dẫn và thu hút đối với các nhà tuyển dụng IT. Theo khảo sát, mức lương trung bình cho một lập trình viên Java ở Mỹ rơi vào khoảng $88 nghìn đô-la một năm, tương đương với hơn 1,8 tỷ VNĐ/năm
• Vì Java là lập trình hướng đối tượng (OOP) sử dụng các đối tượng được định nghĩa rõ ràng và các mối quan hệ giữa các đối tượng với nhau để thực hiện các tác vụ khác nhau.
• Trước nền tảng mô-đun tự nhiên, OOP làm cho nó dễ dàng, nhanh hơn và rẻ hơn trong việc phát triển và quản lý phần mềm. Có thể hiểu được rằng với những đặc điểm này đã buộc các tổ chức, doanh nghiệp sử dụng và đón nhận Java, khiến nâng ngôn ngữ lập trình trở thành kỹ năng được mong muốn nhất của các nhà tuyển dụng.

Những lưu ý khi tự học lập trình Java 

Nắm chắc khái niệm cơ bản cũng như cách vận dụng 

Để có thể phát triển trong bất cứ ngành nào thì nắm chắc kiến thức cơ bản là vô cùng quan trọng, điều này tương tự như nền móng của một ngôi nhà. Bạn phải xây dựng tốt nền móng thì ngôi nhà mới có thể vững chắc. Đối với việc tự học ngôn ngữ lập trình Java, bạn có thể theo dõi các hội thảo chuyên gia trên mạng hay tham gia các khóa học trực tuyến… Tuy nhiên khi mới bắt đầu, bạn có thể hơi “choáng ngợp” khi tiếp cận với khối lượng lớn kiến ​​thức mới. 

Lên kế hoạch học lập trình Java nghiêm túc và có mục tiêu cụ thể

Nếu bạn bị mất kiến ​​thức hay mới bắt đầu làm quen với ngôn ngữ lập trình Java thì bạn nên dành ra ít nhất 2-3 giờ vào các ngày làm việc trong tuần và 5 giờ vào những ngày cuối tuần để tự học Java. Với lộ trình này, người học chỉ cần mất khoảng 3 đến 6 tháng để trở thành lập trình viên chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm. Để dễ dàng tiếp thu và không bị choáng trong kiến thức thì người dùng cần chia nhỏ quá trình học của mình thành nhiều giai đoạn, bạn có thể tham khảo như:

• Cài đặt JDK từ website Oracle và cài đặt môi trường thời gian chạy Java
• Học cú pháp Java
• Học Java code
• Học tập hợp các lớp trong Java
• Nắm rõ các thư viện và khung phổ biến 
• Khám phá API thường được sử dụng 
• Nắm vững Git

Ngoài ra, khi học bạn cũng cần cân bằng giữa lý thuyết và thực hành. Sau mỗi kiến thức lý thuyết bạn nên thực hành từ 3 đến 10 bài để nắm chắc kỹ năng liên quan tới chủ đề đó. Nếu bạn không thực hành ngay sau khi học lý thuyết, bạn sẽ nhanh chóng quên những kiến thức đã học. Chính vì vậy, vạch ra lộ trình học tập cho bản thân và tuân thủ nghiêm ngặt là một trong những cách học đem đến hiệu quả nhất.

Chọn nguồn tài liệu liên quan và phù hợp 

Tự học Java đồng nghĩa với việc là người học cần phải mày mò và học mọi thứ mà không cần ai trợ giúp. Vì vậy, việc lựa chọn một nguồn hàng chính xác và đáng tin cậy là vô cùng quan trọng. Người học có thể tham khảo những tài liệu về lập trình Java như 

• Tài liệu học lập trình Java từ cơ bản đến nâng cao của FPT Polytechnic
• Sách Java Core
• Bộ sách tổng hợp tài liệu Java bằng tiếng Việt được biên soạn bởi Đại học Bách khoa Đà Nẵng và Đại học Bách khoa Hà Nội

Những bộ tài liệu này được nhiều lập trình viên có tiếng đánh giá là vô cùng hữu ích và rất phù hợp cho những người mới bắt đầu học lập trình Java.

Thực hành và luyện viết code thật nhiều 

Luyện tập nhiều, luyện viết mã nhiều là cách để bạn nhanh chóng cải thiện khả năng của mình. Học đi đôi với hành, bạn có thể luyện code Java ngay tại nhà mà không tốn quá nhiều công sức. Vì vậy, điều quan trọng cần làm khi bạn đã nắm vững lý thuyết là thực hành viết mã. Ngoài ra, người học còn có thể áp dụng việc viết mã trên giấy để có thể nắm bắt tốt hơn cú pháp, thuộc các hướng dẫn mà không phụ thuộc vào IDE. Đây được xem là một “mẹo” luyện viết mã cực hay dành cho các lập trình viên.

Chọn công cụ phù hợp và tham gia vào các cộng đồng lập trình Java

Rõ ràng, không có khóa học Java nào là hoàn hảo. Có những khóa học cung cấp cho bạn những kiến ​​thức cơ bản nhất về ngôn ngữ lập trình Java. Ngoài ra, có các khóa học thiên về thực hành và giải các bài tập viết mã. Vì vậy, bạn nên chọn những nền tảng vừa học lý thuyết, vừa tương tác thực hành với nhau cũng như vừa áp dụng vào thực tế. 

Lời kết

Mong rằng với bài viết này, bạn có thể nắm rõ được những kiến thức về lập trình Java cũng như những lưu ý khi tìm hiểu về lập trình ngôn ngữ Java. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi thắc mắc hay băn khoăn gì về kiến thức lập trình Java thì hãy liên hệ ngay với FPT Aptech để nhận được câu trả lời hợp lý nhất nhé!