Bất cứ 1 ai có quan tâm về công nghệ hay có mong muốn trở thành một lập trình viên đều đã nghe rất nhiều về khái niệm ngôn ngữ lập trình. Trong thế giới ngày càng được công nghệ hóa, ngôn ngữ lập trình được nhiều người xem như ngôn ngữ lập trình game sáng tạo nên mọi thứ trong máy tính, tạo ra chuyển động tự động của toàn bộ các thiết bị máy móc hiện nay. Vậy cụ thể ngôn ngữ lập trình là gì? Tại sao ngôn ngữ lập trình được tạo ra? Cùng chúng tôi tìm hiểu ngay tại bài viết này.
Nội dung
1. Ngôn ngữ lập trình là gì?
Ngôn ngữ lập trình được cấu thành bởi 2 phần là ngôn ngữ và lập trình. Trong đó, ngôn ngữ được hiểu như một phương thức để giao tiếp, truyền tải, ra lệnh… nhằm thực hiện mục tiêu truyền tải nội dung, thông điệp tới đối tượng khác. Lập trình là việc tạo ra một tập hợp lệnh để cho máy tính và các máy móc tự động thực thi một nhiệm vụ nào đó. Tóm gọn lại, ngôn ngữ lập trình chính là phương thức để bạn truyền tải, ra lệnh… cho máy tính, máy móc thực thi một công việc nào đó.
2. Vậy tại sao lại có ngôn ngữ lập trình?
Về cơ bản, bạn và máy tính giống như 2 người khác biệt về ngôn ngữ. Ví dụ như một người Việt và một người Pháp gặp nhau, nếu bạn muốn nhờ người đối diện thực hiện một điều gì đó, bạn phải truyền tải được thông điệp cho đối phương hiểu được. Có 2 cách để làm được điều này. Một là bạn học ngôn ngữ của đối phương (trong ví dụ là tiếng Pháp) để có thể truyền tải được nhu cầu, mệnh lệnh của mình. Hai là bạn sử dụng một ngôn ngữ chung mà cả 2 cùng biết.
Đổi ngược sang với máy tính, ngôn ngữ mà máy tính sử dụng là ngôn ngữ nhị phân chỉ bao gồm 2 ký tự là 0 và 1. Để diễn đạt được một mệnh lệnh với ngôn ngữ nhị phân là vô cùng khó khăn và phức tạp và gần như lập trình viên không thể ghi nhớ được trình tự của các đoạn mã. Do đó, các ngôn ngữ lập trình được ra đời như là một ngôn ngữ trung gian giữa con người và máy tính giúp việc lập trình trở nên đơn giản và dễ dàng hơn. Đồng thời, các ngôn ngữ lập trình cũng cho phép các lập trình viên sử dụng các đoạn lệnh có sẵn (hay còn gọi là thư viện). Nhờ vậy, tốc độ lập trình viên được gia tăng một cách đáng kể cũng như đảm bảo được sự gọn gàng của câu lệnh.
3. Những yếu tố cơ bản của mọi ngôn ngữ lập trình
Hàng ngày có rất nhiều ngôn ngữ lập trình mới được sinh ra. Có những ngôn ngữ được sử dụng phổ biến, có một số lại chỉ được một bộ phận nhỏ sử dụng. Tuy nhiên, dù là ngôn ngữ nào và phục vụ cho bất cứ mục đích gì, chúng vẫn sẽ luôn có những yếu tố cơ bản như:
- Dữ liệu
- Cấu trúc của dữ liệu
- Câu lệnh
- Tên
- Tham số
- Dòng điều khiển
- Cơ chế tái sử dụng và tham khảo
Các ngôn ngữ lập trình phổ biến và lâu đời thường sẽ có lợi thế hơn do cộng đồng người dùng đông đảo cùng, mang đến nhiều sự hỗ trợ hơn. Ngoài ra, một ngôn ngữ lập trình phổ biến thường có điểm mạnh về việc dễ sử tiếp cận nhờ câu lệnh đơn giản, dễ nhớ… Chúng cũng thường được các tổ chức nghiên cứu để có thể mang đến một tiêu chuẩn chính thức nhằm sử dụng phổ biến và rộng dãi hơn.
- Ngôn ngữ lập trình bậc cao là gì? Ngôn ngữ bậc cao có những đặc điểm gì?
- Ngôn ngữ máy là gì? Ứng dụng ngôn ngữ máy trong đời sống
4. Các ngôn ngữ lập trình phổ biến hiện nay
Khi bắt đầu bước chân trên con đường trở thành một lập trình viên, gần như ai cũng phải cân nhắc xem mình sẽ chọn ngôn ngữ lập trình nào để theo đuổi. Thực tế thì các lập trình viên chuyên nghiệp thường sẽ biết nhiều hơn 1 ngôn ngữ lập trình game, tuy nhiên phần lớn chỉ thành thạo một. Dưới đây sẽ là các ngôn ngữ lập trình phổ biến để bạn cân nhắc lựa chọn:
Ngôn ngữ GO
GO là ngôn ngữ lập trình do Google phát triển với mong muốn có thể sử dụng được tối đa sức mạnh của phần cứng cũng như các bộ xử lý đa lõi. Các hạn chế trong các ngôn ngữ lập trình phổ biến khác như Java, C#… là không tận dụng được hết sức mạnh của vi xử lý đa lõi , nhưng GO thì lại đang khai thác rất tốt khía cạnh này. GO còn được gọi với cái tên là Golang và linh vật là hình ảnh của một con gopher (chuột túi má). Với GO, những giới hạn về phần cứng ngày càng được thu hẹp lại.
Ngôn ngữ C
Ngôn ngữ C là một trong những ngôn ngữ được phát triển từ những năm 1970 với rất nhiều người sử dụng. Với khởi nguồn là một ngôn ngữ sử dụng trên hệ điều hành UNIX, đến nay ngôn ngữ này đã được phát triển trên hầu hết các hệ điều hành. Dù không phải là một ngôn ngữ lập trình dành cho người nhập môn nhưng C được sử dụng rất nhiều trong giảng dạy chuyên nghiệp nhờ tính đơn giản và dễ tiếp cận. Mặc dù là một ngôn ngữ lập trình ứng dụng nhưng ngày nay C được sử dụng nhiều trong lập trình hệ thống.
Ngôn ngữ C++
C++ là một ngôn ngữ mở rộng từ C với các class. C++ được ra mắt lần đầu vào năm 1985 và dần trở nên phổ biến nhờ tính linh hoạt và sự đa dụng mà nó mang lại. Bạn có thể tìm thấy C++ ở mọi lĩnh vực lập trình khác nhau. Những điểm mạnh của C++ là rất nhiều và rất khó để liệt kê hết được. Tuy nhiên tính linh hoạt và khả năng làm việc với tài nguyên hạn chế cùng cộng động đồng lớn mạnh có thể xem là những ưu điểm cốt lõi của ngôn ngữ này.
Ngôn ngữ C#
Ngôn ngữ C# (hay còn được gọi là C Sharp) là ngôn ngữ lập trình được phát triển bởi Microsoft nhằm phục vụ cho chiến dịch .NET. Nó được phát triển dựa trên nền tảng là C++ và Java. Nhờ vậy, C# có thể xem như sở hữu được các ưu điểm mạnh mẽ của các ngôn ngữ này, đồng thời lược bỏ đi những yếu tố không cần thiết. Với sự phát triển của các công nghệ 4.0 như IoT, máy học, trí tuệ nhân tạo… C# ngày càng được ứng dụng phổ biến và rộng rãi hơn.
Ngôn ngữ Java
Java là một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất hiện nay và đã có mặt từ năm 1995. Đây là một ngôn ngữ lập trình bậc cao, hướng đối tượng với mục tiêu viết 1 lần và chạy được ở mọi nền tảng có hỗ trợ Java. Nguyên tắc của Java được xây dựng trên 5 tiêu chí là sự đơn giản, tính mạnh mẽ và an toàn, sự trung lập và khả năng di động, thực thi với hiệu suất cao và được thông dịch, phân luồng, động.
Ngôn ngữ CSS
CSS là ngôn ngữ được sử dụng để thiết lập cách mà ngôn ngữ siêu văn bản (HTML hiển thị) và được sử dụng nhiều trong việc thiết lập hiển thị trên website. CSS giúp cho các câu lệnh của Website trở nên gọn gàng và tách bạch hơn, hạn chế tình trạng rối mã do thiết lập nhiều hiệu ứng. Nó cũng giúp việc cập nhật hiệu ứng của siêu văn bản trở nên nhanh chóng và đơn giản hơn. CSS cũng có thể áp dụng cho nhiều trang khác nhau, thay đổi đồng loạt hiệu ứng trên website.
Trên đây là toàn bộ những kiến thức sơ bộ về ngôn ngữ lập trình, hi vọng đã giúp cho bạn có được cái nhìn tổng quan và đầy đủ nhất. Ngành công nghệ thông tin đã và đang trở nên vô cùng hot khi công nghệ đang dần trở thành yếu tố cốt lõi của sự phát triển. Việc thông thạo 1 ngôn ngữ và nắm được nhiều ngôn ngữ bổ trợ sẽ hỗ trợ rất tốt cho quá trình phát triển của bạn về sau.
| FPT Aptech trực thuộc Tổ chức Giáo dục FPT có hơn 25 năm kinh nghiệm đào tạo lập trình viên quốc tế tại Việt Nam, và luôn là sự lựa chọn ưu tiên của các sinh viên và nhà tuyển dụng. |
